Hizkuntzak
Santo Tomas Feria
Santo Tomas jaia egun bakar batean ospatu ohi da: abenduaren 21ean. Egun horretan, Donostia nekazari-azoka bihurtzen da, eta txistorra izaten da hango protagonista.
2024ko Egitaraua
Abenduaren 21ean, Santo Tomas egunean, goizeko 10:00etatik gaueko 20:00etara jarduera-aukera zabala izango da gure hiriko kaleetan. Aurten 162 postu guztira jarriko dira. Bertan janari, eskulangintza eta beste hainbat motatako produktuak erosi ahal izango dira.
Feriako kartela
Elena Odriozola ilustratzaile donostiarraren lana da kartela, eta iaz sortu zuen.
Euskal jantzi tradizionalen erakusketa
20. urteurrenaren baitan, Gero Axularrek Euskal Herriaren aberastasun kultural eta historikoa nabarmentzen dituen hainbat jarduera antolatu ditu. Jarduera horien ar-tean, euskal janzkera tradizionalari eskainitako erakusketa berezi bat antolatu da, Gero Axularrek euskal kultur ondarea zaintzeko eta zabaltzeko duen konpromisoaren lekuko.
Erakusketa, San Jeronimo kaleko aretoan izango da, Donostiako alde zaharrean,eta abenduaren 13tik 31ra egongo da zabalik. Bertan, Gero Axularrek bi hamarkada hauetan diseinatu eta egindako jantzi tradizionalen 50 modelo ezberdin aurkeztuko dira. Erakusketa astelehenetik igandera egongo da zabalik, 11:00etatik 14:00etara eta 17:00etatik 20:00etara; abenduaren 24an eta 31n 19:00etan itxiko dute, eta abenduaren 25ean itxita egongo da.
Feriako planoak
Hemen 2024ko Santo Tomas Feriaren planoak kontsulta daitezke, saltokiekin eta programatutako jarduerekin.
- Konstituzio plaza [JPG]
- Gipuzkoa plaza [JPG]
- Sarriegi plaza - San Juan kalea [JPG]
- Boulevard [JPG]
- Okendo plaza [JPG]
- Elkano kalea [JPG]
- Txurruka kalea [JPG]
- Konstituzio plaza - Lur Gaien lehiaketa [JPG]
- Zuloaga plaza [JPG]
Haurrentzako tailerrak eta jarduerak
Txikienentzako jarduerak, oro har, Okendo eta Zuloaga plazetan egingo dira. Okendo plazan, animalien erakusketarekin gozatzeko aukera izango dute eta Zuloaga plazan berrriz Txorimalo lehiaketarekin; azken plaza honetan, taloak prestatzeko tailerrak abagunea izango dute eta, bai goizean bai arratsaldean, haurrentzako jolasak ere.
Okendo plazan, gure inguruko animaliak eta munduko hainbat lekutatik datozenak, baina tokiko ekoizpenean integratu direnak, ikusi ahal izango ditugu,. Arraza ezberdinetako ardiak, ahuntz nanoak, Enkarterrietako astoak, eta abar. Animaliak, 10:00etatik 18:00etara egongo dira plazan.
Zuloaga plazan, lehiaketan aurkeztutako txorimaloak ikusteaz gain, bai goizean bai arratsaldean haurrentzako jolasak egongo dira. Taloak prestatzeko tailerrak ere izango dira.
Tailerrak adin guztietako haurrentzat dira, ordubete irauten dute, aldez aurretik izena eman behar da eta plaza mugatuak dituzte (30 haur tailerreko / 4 ordutegi eskuragarri).
TALOAK PRESTATZEKO TAILERRERAKO IZEN-EMATEAK
Tailerrean parte hartu nahi baduzu, izena eman dezakezu aukeratutako orduari dagokion inprimakia betez:
- Tailerrerako izen-ematea: 11:30-12:30 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 12:30-13:30 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 16:00-17:00 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 17:00-18:00 EZ DA LEKURIK GERATZEN
KANDELEN TAILERRERAKO IZEN-EMATEAK
Ezti lehiaketa egiten den karpan, San Juan kalean, kandela-tailerra izango da arratsaldeko 16:00etatik aurrera. Tailerrak adin guztietako haurrentzat dira, 20 minutuko iraupena dute, aldez aurretik izena eman behar da eta plaza mugatuak dituzte (15 haur tailerreko / 6 ordutegi eskuragarri).
Tailerrean parte hartu nahi baduzu, izena eman dezakezu aukeratutako orduari dagokion inprimakia betez:
- Tailerrerako izen-ematea: 16:00-16:20 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 16:20-16:40 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 16:40-17:00 [tailer berean, hilaren 21ean]
- Tailerrerako izen-ematea: 17:00-17:20 EZ DA LEKURIK GERATZEN
- Tailerrerako izen-ematea: 17:20-17:40 [tailer berean, hilaren 21ean]
- Tailerrerako izen-ematea: 17:40-18:00 [tailer berean, hilaren 21ean]
Kaxilda: Feriako protagonista
Aurtengo Santo Tomas feriako protagonistak Kaxilda du izena, eta askatasunean hazitako txerria da; Duroc arrazako hibrido bat da. Babarruna, artoa, garia eta soja dituen konposatu batez elikatzen da. Kaxildak Santo Tomas egunean izango duen pisua 400 kilo ingurukoa izango dela aurreikusten da.
Eta gainera...
Santo Tomas Ferian kirol, kultura eta musika arloko beste jarduera batzuk ere sartzen dira. Era berean, azoka ez da hirigunean soilik biltzen, ospakizuna haratago doa eta gure hiriko hainbat auzotan antolatzen dira jarduerak.
- Kirol jarduerak Trinitate plazan: VII. Urrezko Kopa Aizkolariak eta V. Esku pilota txapelketa (emakumezkoen modalitatetan) [PDF]
- Bertsolariak Trinitate plazan [PDF]
- Musika eta dantza [PDF]
- Santo Tomas Feria auzoetan [PDF]
Historia
XIX. mendearen erdialdean, Gipuzkoako baserri gehienetako lurrak maizterrek lantzen zituzten, eta Santo Tomas egunean ordaindu ohi zituzten errentak. Jabeak Donostian bizi ohi ziren. Hala, Santo Tomas egunez baserritarrak hirira etortzen ziren errenten dirua eta pare bat kapoi zekartzatela, eta jabeek, esker onez, bakailaoa eta txokolatea oparitzen zizkieten.
Baserritarrek hiriburura egindako bisita baliatzen zuten herrietan aurkitzen ez zituzten gaiak eskuratzeko eta baserriko produkturik onenak saltzeko. Horrenbestez, beharrezko bihurtu zen azoka egitea, eta halaxe sortu zen Santo Tomasekoa, Konstituzio Plazan.
Trikitilariak Konstituzio plazan.
Baserritarrez jantzitako pertsonak, sagardoa edaten eta txistorra jaten.
Gipuzkoako herrietan garraioa hobetu zenean, Feria ez zen hain beharrezkoa. Baina baserritarrak eutsi egin zion Santo Tomas egunean Donostiara etortzeko ohiturari. Eta Feriak gaur arte iraun du.
Hasieratik zen tipikoa txorizo frijitua ogi artean jatea, eta festaren protagonistak haurrak izaten ziren, opari zaratatsuak egiten baitzitzaizkien. Tradizio hori desagertu egin zen urteen poderioz, baina berriak agertu ziren, eta gaur arte iraun dute, hala nola hasieretan plazan ikusten ziren jantziak imitatzea eta txistorra-postuak Konstituzio Plazan ipintzea, ikasleek ikasketa-bidaia ordaindu ahal dezaten. Denborarekin, jaia deszentralizatuz joan zen, eta hiriko beste alde batzuetara zabalduz, halako moldez non, gaur egun, ia ez baita auzorik jaia ospatzen ez duenik.
Santo Tomas eguneko ohiturarik sustraituenetako bat txistorra jatea da, taloarekin edo ogi artean. Taloa artirinez, urez eta legamiarik gabe egindako opil mehe bat da, plantxan errea.
