Saioa itxi

Donostia Kultura txartela

Abantailak ikusi

Hizkuntzak

Estropadak

Donostiako estropadak 1879tik egiten dira, iraileko lehen bi igandeetan betiere, Kontxako badian. 2008tik, emakumeen estropada ere egiten da.

Donostia Arraun Lagunak elkarteko arraunlariek garaipena ospatzen dute 2024ko Kontxako Banderan
Donostia Arraun Lagunak elkarteko arraunlariek garaipena ospatzen dute 2024ko Kontxako Banderan. Argazkia: Sonia Urreizti.

Estropadak bizimodu jakin baten ondorio dira: Itsaso zabalean egiten zen arrantza. Ontzietarako, pertsona indartsuak eta segimen handikoak behar izaten ziren, orduetan ekinean jarduteko gai zirenak arrantzaguneetara iritsi arte, bai eta arrantzan egin eta gero atzera portura itzultzeko ere, ontziak zamatuta, ahalik eta bizkorren, arrantza enkantean emateko.

2024ko Kontxako Bandera

2024ko Kartela

Loiola auzoko donostiarra, Asier Iturralde "GASTÓN" - STUDIO GASTON-en sortzailea - komikilaria, irudigilea eta diseinugile grafikoa. Azken finean, inguratzen gaituen mundua ikuspegi pertsonal batekin islatzen duen marrazkilaria.

Berak esaten duen legez, "Kartelari buruz, bi kontzeptuetan oinarritu naiz. Alde batetik, estropadetako aintzinako kartelei egin nahi nien omenaldia gaur egungo ikuspegi batetik. Sekulako patrimonio grafikoadute Kontxako estropadek, gure historiako artista famatuenengatik sortuta: Arteta, Txiki, Valverde, Calparsoro, Sommer, Koch, eta abar... eta kartel haiei keinu bat egin nahi nien."

"Beste alde batetik, emakumeei eman nahi nien protagonismoa, oker ez banago, behin bakarrik irudikatu da emakumezkoen arraunketa estropadetako kartelan eta nolabait gabezi hori ahal nuen einean konpondu nahi nuen. Gainera, azken urte hauetan Kontxako bandera irabazi duen Donostiako traineru bakarra emakumezkoena izan da eta hori azpimarratu nahi nuen baita ere. 1950-tik zeraman Donostiak Kontxako Bandera izabazi gabe eta bolada hori apurtzea lortu zuen trainerua, Arraun Laguneko emakumezkoena izan zen 2021an. Donostiako emakumezko arraunketaren indarra omendu nahi nuen". "

Cartel de las Regatas 2024

Donostiako 2024ko estropaden iragarki-kartela.

2024ko Sarrerak

Lotura honetan Kontxako Banderaren 2024. ediziorako sarrerak erosteari buruzko informazio interesgarria aurkituko duzue.

Palmaresa (1879tik)

Kontxako Bandera gehien dituzten klubak
Kontxako estropadako denborarik onenak

Historia

Trainerua espezie pelagikoak arrantzatzeko erabili ohi zen, antxoa eta sardina batik bat, eta hamabi-hamahiru lagunek osatzen zuten eskifaia, norabideari eusten zion patroiarekin batera. Hasieratik, ontzi liraina izan da itxuraz, bizkorra ur gainean, eta neurri beretsukoa gaur egun arte (12 metro luze).

Denborarekin, itsasontzietan motorrak ordezkatu zuen gizakien indarra, baina arraun-munduak arrantzari lotuta jarraitu du urte askoan. Sektoreko profesionalak kostako eskifaia onenetan hezten eta trebatzen ziren. Eta gaur egun ere, nahiz eta arraunlari guztiak ez diren arrantzaleak eta tostako arraunketan ere sasi-profesionaltze halako bat gertatu, klubak arrantza-tradizio luzeko herrietakoak dira gehienak.

Antzinako argazkia - Portua jendez gainezka errekak ikusteko

Antzinako argazkia - Portua jendez gainezka estropadak ikusteko.

Estropada bat amaitu ondoren, gizonezko traineru baten argazki zaharra

Estropada bat amaitu ondoren, gizonezko traineru baten argazki zaharra.

Kontxako estropadak 1879an antolatu ziren lehen aldiz, Donostiako udako jai-programaren barruan. Arrantzarako traineruak erabili ziren hartarako, ordura arte ere lehian ibiltzen baitziren, nor baino nor, tartean diru-apustuak zirela.

1879ko iraileko igande hartan hain jendetza handia etorri zen “Lequeitiarra” traineruak (matrikula eta arraunlariak donostiarrak zituela) nola irabazten zuen ikustera, non Donostiako Udalak estropadak sartu baitzituen hurrengo urteetako programetan ere. Mende hasierako urte batzuetan eta Gerratean izan ezik, estropadak etenik gabe egin dira gaur egun arte.

Ehun urtetik gorako historiari esker, Donostiako Estropadak Euskal Herriko kirol-ikuskizun ikusgarrienetako bat izatera iritsi dira. Ez da beste ikuskizunik hainbesteko jendetza erakartzen duenik, Urgull, Igeldo, Paseo Berria, Kaia eta Uhartea mukuru betetzeraino, bai eta era guztietako itsasontziak ere, iraileko lehen bi igandeotan. Eta hori hala da nahiz eta telebistak irudiak etxeraino ekarri, estropadak zuzenean emanez.

2008tik, Donostiako Estropadetan bada emakumeen bandera ere. Emakumeek lehiaketa honetan parte hartzeak frogatzen du Kontxako Bandera kirol-arloaz harago doala, inguruko gizartearen sentierari erantzunez eta are erakargarriagoa egiten duten alderdiak bere eginez.

Tiran Pereira gizonezkoen trainerua, Galizia

Tiran Pereira gizonezkoen trainerua, Galizia.

Emakumezkoen traineruen irteerako argazkia

Emakumezkoen traineruen irteerako argazkia.

Donostia Kultura Festak, Donostiako Estropaden antolatzaileak, kostaldeko lehiaketarik antzinakoenak eta garrantzitsuenak izan duen eskema historikoari eutsi dio. Honela laburbil daiteke:

  • Erlojupeko sailkatze-estropadak, iraileko lehen igandearen aurreko asteazken eta ostegunean egiten dira, bai emakumezkoen modalitatean bai gizonezkoenean: emakumeek, 1,5 miliako ibilbidea, bi luze eta ziaboga bakarra; gizonezkoek, 3 miliako ibilbidea, bi luze eta ziaboga bakarra.
  • Estropaden finalak, 11:00etan (emakumeak) eta 12:00etan (gizonezkoak), iraileko lehen bi igandeetan; bai emakumeek eta bai gizonezkoek bi txanda dituztela, sailkatze-proban ondoen geratu diren zazpi traineruak eta Donostiako trainerua. Emakumeetan zein gizonezkoetan, bi igandeetako denborak batuta denborarik onena egiten duen traineruak irabaziko du Kontxako Bandera.

Bermeoko eskifaia 2024an lortutako Banderarekin.

Bermeoko eskifaia 2024an lortutako Banderarekin. Argazkia: Sonia Urreizti